Ακόμα και οι πιο πειθαρχημένοι καταναλωτές δεν ελέγχουν πλήρως το τι τρώνε. Σύμφωνα με πληθώρα ερευνητικών δεδομένων η απόφαση για το τι αλλά και το πόσο θα φάμε συχνά επηρεάζεται από παράγοντες που δεν ελέγχουμε συνειδητά. Παράγοντες όπως το περιβάλλον στο οποίο ζούμε ,το βιολογικό και ψυχολογικό μας υπόβαθρο αλλά και η οικονομική και κοινωνική μας κατάσταση. Γεγονός που εξηγεί γιατί δυο δισεκατομμύρια άνθρωποι σήμερα παγκοσμίως εμφανίζονται παχύσαρκοι ή υπέρβαροι. Παρακάτω θα εξηγήσουμε μερικούς από αυτούς τους παράγοντες που μας οδηγούν στο να καταναλώνουμε τροφή χωρίς να το συνειδητοποιούμε.
Η Βιολογία επηρεάζει την όρεξή μας.
Γιατί προτιμούμε μια σοκολάτα από μια σαλάτα ;
Η αγάπη μας για τη γλυκιά γεύση είναι βιολογικά έμφυτη και αλλάζει με το πέρασμα του χρόνου. Τα παιδιά για παράδειγμα έχουν δυνατότερη επιθυμία για γλυκές γεύσεις από τους ενήλικες. Έρευνες αποδεικνύουν ότι ιδιαίτερα εύγευστα φαγητά όπως η σοκολάτα προκαλούν στον εγκέφαλο αντιδράσεις παρόμοιες με αυτές από την εξάρτηση στα ναρκωτικά.
Για το λόγο αυτό η σύγχρονη βιομηχανία τροφίμων έχει δημιουργήσει μια τεράστια γκάμα τροφίμων πλούσια σε ζάχαρη, λίπος, αλάτι, καφεΐνη, πρόσθετα βελτιωτικά γεύσης και πολλά άλλα. Εκμεταλλεύοντας στο έπακρο την έμφυτη ευχαρίστηση που μας προσφέρουν οι γεύσεις αυτές. Τα τρόφιμα αυτά αν και είναι πλούσια σε θερμίδες υστερούν σε νερό, φυτικές ίνες και πρωτεΐνες, συστατικά τα οποία προκαλούν κορεσμό, με αποτέλεσμα ο καταναλωτής να μπορεί να τρώει μεγάλες ποσότητες αυτών χωρίς να νιώσει εύκολα την ανάγκη να σταματήσει επειδή χόρτασε.
Ο εγκέφαλός μας λατρεύει το φαγητό.
Εκτός από την απόλαυση που προκαλεί σε βιολογικό επίπεδο η κατανάλωση των βιομηχανικά επεξεργασμένων τροφίμων, φαίνεται να τα προτιμούμε και για ψυχολογικούς λόγους. Παγκόσμιες εταιρίες τροφίμων ξοδεύουν δισεκατομμύρια για την προώθηση των προϊόντων τους προσπαθώντας να μας ενισχύσουν το αίσθημα χαράς καταναλώνοντας τα. Έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά πραγματικά πιστεύουν ότι το ίδιο τρόφιμο είναι πιο νόστιμο αν πάνω στη συσκευασία εμφανίζεται ο αγαπημένος τους ήρωας καρτούν γιατί τα κάνει χαρούμενα.
Ένας ακόμη λόγος που κάνει τα ανθυγιεινά φαγητά τόσο επιθυμητά είναι ότι βρίσκονται παντού, σε σχολεία, εστιατόρια, σούπερ μάρκετ. Έτσι όταν τα συναντάμε συνέχεια μπροστά μας είναι αδύνατο να μη τα προσέξουμε. Ενώ τείνουμε να αγνοούμε τρόφιμα που δεν βλέπουμε μπροστά μας συχνά. Όπως ψάρια , φρούτα λάχανικά. Παρατηρήστε πόσα ιχθυοπωλέια υπάρχουν στη γειτονιά σας και πόσα ζαχαροπλαστεία.
Η εταιρία Google για παράδειγμα παρατήρησε ότι από τα δωρεάν σνακ που προσέφερε στους εργαζόμενους εκείνοι προτιμούσαν σοκολατάκια μιας γνωστής μάρκας. Έτσι τοποθέτησε τις συσκευασίες από τα σοκολατάκια αυτά σε αδιαφανή δοχεία ενώ έκανε περισσότερο ορατά τα υγιεινά σνακ. Με αποτέλεσμα οι 2.000 υπάλληλοι των γραφείων της ΝΥ να καταναλώσουν 3,1 εκατομμύρια λιγότερες θερμίδες σε 7 μόλις εβδομάδες.
Το περιβάλλον μας επηρεάζει τις διατροφικές επιλογές μας.
Τα ανθυγιεινά φαγητά έχουν συνήθως χαμηλή τιμή, προκαλώντας τους οικονομικά ασθενέστερους καταναλωτές να τα προτιμήσουν σε σχέση με άλλα υγιεινά προϊόντα. Οι εταιρίες τροφίμων μέσω μάρκετινγκ και διαφημίσεων μας περνάνε συνεχώς μηνύματα ότι ο χρόνος μας είναι πολύτιμος για να τον σπαταλάμε σε μαγείρεμα. Το fast food και τα ”έτοιμα γεύματα” αποτελούν μια εύκολη λύση για τους καταναλωτές που δεν έχουν χρόνο για μαγείρεμα οδηγώντας και ευκολότερα φυσικά σε υπερκατανάλωση αυτών.
Τα καλά νέα είναι ότι οι παγκόσμιοι κρατικοί φορείς συνειδητοποιώντας το μέγεθος του προβλήματος της παχυσαρκίας και τον προβλημάτων υγείας που προκαλεί αποφάσισαν την επιβολή μέτρων για την προστασία των καταναλωτών. Μέχρις ότου τεθούν σε εφαρμογή στην χώρα μας ας είμαστε προσεκτικοί.